
کنتور آب مکانیکی و ویژگیهای آن
انواع کنتور آب مکانیکی خانگی

- فهرست مطالب:
- کنتور آب مکانیکی چیست؟
- بخشهای اصلی یک کنتور مکانیک آب
- انواع کنتور آب مکانیکی از نظر تماس قطعات آن با آب
- انواع کنتور آب مکانیکی از لحاظ روش اندازهگیری آب عبوری
- نصب، بهرهبرداری و نگهداری كنتورهای آب مكانیكی چگونه است؟
- طریقه نصب کنتور آب مکانیکی سایز پایین (خانگی)
- انواع کنتورهای آب مکانیکی تولید شده در طلایه
- کنتورهای الکترومکانیکی (دیجیتال)
- کنتورهای الکترونیکی
- هزینههای مرتبط با اندازهگیری مصرف آب
- مزایا و معایب اندازهگیری مصرف آب
کنتور آب مکانیکی، یکی از رایجترین تجهیزات جهت سنجش دائمی، ذخیره اطلاعات و نمایش حجم آب عبور کرده از مسیر معین است. اندازهگیری آب یا Water metering، روشی برای اندازهگیری مصرف آب است. در این مطلب به معرفی و بررسی کنتور مکانیکی آب از نوع خانگی آن میپردازیم و همچنین انواع کنتورهای مکانیکی آب تولید شده توسط شرکت صنعتی طلایه را معرفی میکنیم.
کنتور آب مکانیکی چیست؟
متداولترین انواع دستگاههای مورد استفاده برای اندازهگیری میزان مصرف آب در سه دسته کنتورهای آب مکانیکی، کنتورهای آب الکترومکانیکی و کنتورهای آب الکترونیکی طبقهبندی میشوند.
از متداولترین انواع کنتورهای آب در جهان و ایران، کنتورهای آب مکانیکی میباشند که به واسطه درگیری مستقیم قطعات و اجزای مکانیکی (پروانه یا پیستون) با جریان آب و محاسبه میزان جابجایی و حرکت پروانه یا پیستون، از طریق چرخ دنده (گیربکسی)، یا ترکیبی از درگیری دو آهنربا و تعدادی چرخ دنده (مغناطیسی)، میزان حجم و یا سرعت جریان آب عبوری اندازهگیری، پردازش و ثبت میگردد.
کنتورهای مکانیکی معمولاً با گذشت زمان بخشی از حساسیت خود را از دست میدهند و بهتر است با گذشت طول عمر متعارف آنها (۵ یا ۶ سال)، بررسی و کنتورهای جدید جایگزین آنها شوند.

بخشهای اصلی یک کنتور مکانیکی آب

قسمتهای تشکیل دهنده کنتور آب مکانیکی شامل سه بخش اصلی میباشد:
- بخش اندازهگیرنده: بخش اندازهگیرنده کنتور، وظیفه تبدیل حجم، دبی، سرعت یا وزن آب عبوری به سیگنالهای قابل شمارش را بر عهده دارد که از طریق مکانیکی یا الکترونیکی به قسمت شمارنده منتقل میشود.
- بخش شمارنده: در این بخش مقادیر، شمارش و پردازش میشوند و مصارف برحسب واحد گالن یا مترمکعب از طریق نمایشدهنده، نمایش داده میشود.
- بخش نمایشدهنده: کنتورهای آب دارای رجیستری هستند، که همانند کیلومتر شمار خودرو میباشند. این رجیسترها میزان آب مصرف شده در یک واحد اندازهگیری خاص (به عنوان مثال مترمکعب یا گالن) را نشان میدهند. برخی از کنتورهای مدرن امروزی دارای صفحه نمایش LCD برای نمایش میزان مصرف آب میباشند.
انواع کنتور آب مکانیکی از نظر تماس قطعات آن با آب
از نظر قطعات در تماس با آب، کنتورهای مکانیکی به سه دسته تقسیم میشوند:
کنتور تر
در کنتورهای مکانیکی با شمارنده گیربکسی، اگر تمام قطعات داخلی آن، با آب مستقیماً در ارتباط باشند “کنتور تر یا Wet type”، نامیده میشود.
کنتور نیمه خشک
اگر تمام قطعات داخلی، با آب در ارتباط باشند و تنها بخش شمارنده یا رجیستری با آب در تماس نباشد “کنتور نیمه خشک یا Semi-dry type” خوانده میشود.
کنتور خشک
اگر فقط پروانه با آب در تماس باشد “کنتور خشک یا Dry type” نام میگیرد. (در ایران و اکثر کشورهای جهان، بیشتر این کنتور استفاده و نصب میشود)

انواع کنتور آب مکانیکی از لحاظ روش اندازهگیری آب عبوری
الف- کنتورهای آب سرعتی (مکانیکی)
کنتورهای آب سرعتی، سرعت جریان آب را اندازهگیری میکنند، که سپس به حجم تبدیل میشود تا مقدار مصرف آب به دست آید.
کنتورهای آب سرعتی دارای طراحی و ساختار مختلف میباشند: سینگل جت، مولتی جت، ترکیبی و توربینی.
- کنتور مولتی جت (چند افشانه)
یکی از انواع کنتور آب، کنتورهای مولتی جت میباشند که به دلیل سایز و ساختار کوچکی که دارند، قابل استفاده در اماکن مسکونی و تجاری هستند. مکانیزم و طراحی کنتورهای مولتی جت به گونهای است که یک پروانه در درون کنتور در محفظهای به نام کاسه پروانه که در اطراف آن چندین روزنه برای ورود آب و ایجاد جتهای داخلی وجود دارد. همزمان با عبور جریان آب پروانه حرکت میکند که سرعت چرخش آن، به سرعت جریان آب بستگی دارد و میزان یا تعداد دور چرخش پروانه، در شمارنده کنتور پردازش شده و برحسب لیتر و متر مکعب در بخش نمایش دهنده کنتور به نمایش در میآید.
این نوع از کنتورهای آب در نرخ جریانهای نسبتاً پایین عملکرد قابل قبولی دارند؛ کنتورهای آب مولتی جت عموماً شامل یک صافی در سمت ورودی کنتور میباشند که مانع از ورود ذرات و یا شن به داخل کنتور میشود و موجب بهبود عملکرد این نوع کنتورها میگردند. بدنه کنتور آب مولتی جت اغلب از آلیاژ برنج یا برنز بوده و پوشش داخلی و بیرونی آن رنگ اپوکسی بهداشتی میباشد. سایر بخشهای اندازهگیری در این کنتورها از جنس مواد ترموپلاستیک و استینلس استیل ساخته میشوند.
کنتور آب ترکیبی
در جاهایی که گستره عبور جریان آب از مقادیر کم تا زیاد است، معمولاً از کنتور ترکیبی که متشکل از دو کنتور خانگی و حجیم میباشد، استفاده میکنیم. البته باید در نظر داشته باشید که در مواقعی که میزان جریان نیز کم است، باید حجم جریان به درستی اندازهگیری شود. مهمترین بخشهایی که کنتورهای چندگانه و یا ترکیبی دارند، دو المان یا تجهیز اندازهگیری و یک شیر یکطرفه برای تنظیم جریان است. در نرخهای بالای جریان، آب معمولاً به طور کامل به تجهیز جریان بالا که اغلب کنتور توربینی است، منتقل میشود.
کنتورهای توربینی
در مقایسه با کنتورهای مولتی جت و جابهجایی، کنتورهای آب توربینی دقت کمتری در جریانهای پایین (محدوده کارکرد کنتورهای خانگی) دارند. در این نوع از کنتورها، جهت جریان عبوری معمولاً مستقیم است و تجهیز یا دستگاه اندازهگیری تمام مسیر جریان را اشغال یا محدود نمیکند که این مساله موجب عبور نرخ جریانهای بالا و افت فشار کمتر نسبت به کنتورهای جابجایی و مولتی جت میشود. بدنه کنتورهای آب توربینی اغلب از جنس چدن خاکستری و یا داکتیل ساخته میشود. المانهای توربینی که در داخل این مدل کنتورها تعبیه شدهاند معمولاً از جنس پلاستیک یا آلیاژهای فلزی غیرخورنده میباشند.
در این کنتورها چنانچه محور توربین در امتداد مسیر جریان سیال قرار گیرد کنتور را توربین افقی و اگر محور مذکور بر مسیر جریان سیال عمود باشد کنتور را توربین عمودی مینامند.
ب- کنتورهای آب جابجایی
کنتورهای آب جابهجایی، به عنصری که حجم و نه سرعت آب مصرفی را اندازهگیری میکند، نیاز دارند. این کنتورها هنگام استفاده با دبی کم یا متوسط در ساختمانهای کوچک مسکونی یا تجاری، اندازه گیری و نتایج دقیقی را فراهم میسازند.
نصب، بهرهبرداری و نگهداری كنتورهای آب مكانیكی چگونه است؟

كنتور آب یكی از وسایل اندازهگیری است كه توجه به نصب و نگهداری صحیح آن موجب بهرهگیری طولانی مدت و كاركرد بهینه آن خواهد شد.
در این رابطه توجه به نكات زیر ضروری است:
- كنتورهای مكانیكی، برخلاف استحكام ظاهری به دلیل داشتن چرخدندههایی كه همواره میزان درگیری و لقی بین آنها باید در حد تعریف شدهای باشد، نسبت به ضربات حساسند.
محل نصب كنتور باید به گونهای باشد كه از وارد آمدن هر گونه ضربه احتمالی مصون باشد. اكثر خرابی كنتورهای برگشتی از انشعابات مشترکین ناشی از نصب نادرست آنها میباشد. آثار مصالح ساختمانی به جا مانده بر روی برخی از كنتورها بیانگر بهرهبرداری نادرست و عدم توجه به حساسیت این وسیله میباشد.
معمولاً یکی از دلایل خرابی كنتورهای نو، خرابی ناشی از ورود ذرات خارجی (نظیر گل و لای، ذرات بجا مانده از محل برش لوله و غیره) به دلیل حذف صافی موجود در قسمت ورودی كنتور میباشد. لذا تمیز نمودن لوله قبل از نصب كنتور بوسیله عبور آب آزاد و منع مأمور نصب کنتور از خارج نمودن صافی میتواند از بروز این نوع خرابیها جلوگیری نماید.
موقعیت كنتور در خط لوله بایستی به گونهای باشد كه از ورود هوا به داخل آن اجتناب شود. در صورتی كه جلوگیری از ورود هوا به داخل كنتور امكانپذیر نباشد، نصب شیر اتوماتیك تخلیه هوا قبل از كنتور میتواند راهگشا باشد. بعد از نصب كنتورهای نو، هواگیری و پر نمودن خط لوله و كنتور میباید با جریان آرام آب (باز كردن آهسته شیر) صورت پذیرد. باز نمودن ناگهانی شیر آب موجب ضربه دیدن مكانیزم داخلی كنتور میشود.
طریقه نصب کنتور آب مکانیکی خانگی (سایز پایین)
با توجه به مشخصات آب و شبكه مورد نظر (اعم از حداقل دبی عبوری، حداكثر فشار كاری، سختی آب، ذرات معلق و حداکثر درجه حرارت آب)، بخش عمدهای از مشكلات كنتور مربوط به نحوه نصب، نگهداری و بهرهبرداری از كنتور میباشد. در این ارتباط توجه به موارد زیر ضروری است:
- قبل از نصب كنتور باید از سالم بودن پلمپ، وجود فیلتر و عدم وجود ذرات خارجی در محل اتصال اطمینان حاصل نمود. توصیه میشود قبل از نصب، مقداری آب با فشار زیاد از لوله عبور داده شود.
- محل نصب باید به شكلی انتخاب گردد كه كنتور را از یخزدگی مصون دارد، همچنین در حد امكان از خالی شدن كنتور از آب جلوگیری نماید و تا حد ممكن مانع از فشارهای ضربه قوچ شود.
- كنتورهای سرعتی (مولتی جت- سینگل جت) باید بصورت افقی نصب گردد، بطوری كه صفحه شمارنده رو به بالا باشد. هر گونه انحراف كنتور از حالت افقی باعث كاهش دقت كاری این وسیله میشود ( نصب كنتورهای حجمی از این قاعده مستثنی میباشد).
- به منظور جلوگیری از برگشت آب بخصوص آب گرم از داخل ساختمان به داخل كنتور، نصب شیر یكطرفه بعد از كنتور ضروری است.
- از پرتاپ نمودن و ضربه زدن به كنتور اجتناب شده و در هنگام نصب به هم جهت بودن فلش حك شده روی كنتور و جهت جریان آب توجه گردد.
پس از نصب كنتور و به منظور تخلیه كامل هوای داخل آن، باید آب را به تدریج از كنتور عبور داد.

انواع کنتورهای آب مکانیکی تولید شده در طلایه:
طلایه به عنوان بزرگترین کارخانه صنعتی تولیدکننده کیتهای کامل انشعاب آب و فاضلاب در کشور و منطقه و نیز تولید کننده کنتور آب، بهترین مدلهای کنتور آب مکانیکی را که پرکاربردترین کنتور میباشد در سبد محصولات خود گنجانده است. لازم به ذکر است کنتورهای آب مکانیکی طلایه دارای مدلهای متفاوتی میباشند که در ادامه در توضیحات هر کنتور به آن اشاره شده است.
در لیست افتخارات طلایه ثبت شد!
شـرکت دانـش بنیـان طلایـه پس از ۶ سـال فعـالیت مجـدانه در تولیـد کمی و کیفی انواع کنتورهـای آب مـکانیـکی و دیجیتـال اعم از معمولی و هوشمند، و طـراحی و سـاخت کلیـه دستگاههـای تست کنتـور مطابق با استانداردهای INSO 19191 و OIML R49، موفـق بـه ثبت اولین کنتور آب استاندارد در ایران گردیده است.

کنتور آب سرد مدل AYSU
مشخصات فنی:
- دارای مکانیزم مولتی جت خشک و نیمه خشک
- طراحی و تولید مطابق استاندارد ملی INSO 19191 و استاندارد OIML R49:2013
- دارای تاییدیه اتحادیه اروپا CE
- دارای قابلیت نصب تجهیزات قرائت از راه دور (AMR)
- دارای نمایشگر ۵ رقمی و ۴ نشانه گر مصرف برحسب مضاربی از لیتر
- بدنه برنجی از جنس MS58 مطابق استاندارد DIN 17660 همراه با پوشش رنگ بهداشتی اپوکسی
- دارای فیلتر در ورودی
- دقت اندازهگیری R160
- دارای محافظ میدان مغناطیسی
- عدم حساسیت به ویژگیهای آب (سختی و املاح آب)
- درب با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه حول رینگ
- قابل استفاده برای آب تا دمای ۵۰ درجه سانتیگراد
- مقاومت بالا به نفوذ آب به داخل کنتور با IP68
- قابل ارائه شیر یکطرفه جهت ورودی کنتور (بنا به درخواست مشتری)
کنتور مولتی جت خشک مدل BR آبگرم
مشخصات فنی:
- دارای مکانیزم مولتی جت خشک
- قابل ارائه در اندازههای ۱/۲ تا ۱ اینچ
- طراحی و تولید مطابق استاندارد ملی INSO 19191 و استاندارد OIML R49:2013
- دارای تاییدیه اتحادیه اروپا CE
- دارای قابلیت نصب تجهیزات قرائت از راه دور (AMR)
- دارای نمایشگر ۵ رقمی و ۴ نشانه گر مصرف برحسب مضاربی از لیتر
- بدنه برنجی از جنس MS58 مطابق استاندارد DIN 17660 همراه با پوشش رنگ بهداشتی اپوکسی
- دارای فیلتر در ورودی
- دقت اندازهگیری R160
- دارای محافظ میدان مغناطیسی
- عدم حساسیت به ویژگیهای آب (سختی و املاح آب)
- درب با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه حول رینگ
- قابل استفاده برای آب تا دمای ۹۰ درجه سانتیگراد
- مقاومت بالا به نفوذ آب به داخل کنتور با IP68
- قابل ارائه شیر یکطرفه جهت ورودی کنتور (بنا به درخواست مشتری)
کنتور مولتی جت خشک مدل TR
مشخصات فنی:
- دارای مکانیزم مولتی جت خشک
- قابل ارائه در اندازههای ۱/۲ تا ۱ اینچ
- طراحی و تولید مطابق استاندارد ملی INSO 19191 و استاندارد OIML R49:2013
- دارای تاییدیه اتحادیه اروپا CE
- دارای قابلیت نصب تجهیزات قرائت از راه دور (AMR)
- دارای نمایشگر ۵ رقمی و ۴ نشانهگر مصرف برحسب مضاربی از لیتر
- بدنه برنجی از جنس MS58 مطابق استاندارد DIN17660 همراه با پوشش رنگ بهداشتی اپوکسی
- دارای فیلتر در ورودی
- دقت اندازه گیری R160
- دارای محافظ میدان مغناطیسی
- عدم حساسیت به ویژگیهای آب (سختی و املاح آب)
- درب با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه حول رینگ
- قابل استفاده برای آب تا دمای ۵۰ درجه سانتیگراد
- مقاومت بالا به نفوذ آب به داخل کنتور با IP68
- قابل ارائه شیر یکطرفه جهت ورودی کنتور (بنا به درخواست مشتری)
کنتور مولتی جت خشک مدل TIC
مشخصات فنی:
- دارای مکانیزم مولتی جت خشک
- قابل ارائه در اندازههای ۱/۲ و ۳/۴ اینچ
- طراحی و تولید مطابق استاندارد ملی INSO 19191 و استاندارد OIML R49:2013
- دارای نشان ملی استاندارد ایران
- دارای قابلیت نصب تجهیزات قرائت از راه دور (AMR)
- دارای نمایشگر ۵ رقمی و ۴ نشانهگر مصرف برحسب مضاربی از لیتر
- بدنه برنجی از جنس MS58 مطابق استاندارد DIN 17660 همراه با پوشش رنگ بهداشتی اپوکسی
- دارای فیلتر در ورودی
- دقت اندازهگیری R160
- دارای محافظ میدان مغناطیسی
- عدم حساسیت به ویژگیهای آب (سختی و املاح آب)
- درب با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه حول رینگ
- قابل استفاده برای آب تا دمای ۵۰ درجه سانتیگراد
- مقاومت بالا به نفوذ آب به داخل کنتور با IP68
- قابل ارائه شیر یکطرفه جهت ورودی کنتور (بنا به درخواست مشتری)
کنتور آب مدل R125
مشخصات فنی:
- دارای مکانیزم مولتی جت خشک
- طراحی و تولید مطابق استاندارد ملی INSO 19191 و استاندارد OIML R49:2013
- دارای قابلیت نصب تجهیزات قرائت از راه دور (AMR)
- دارای نمایشگر ۵ رقمی و ۴ نشانهگر مصرف برحسب مضاربی از لیتر
- دارای فیلتر در ورودی
- دقت اندازه گیری R125
- بدنه برنجی از جنس MS58 مطابق استاندارد DIN 17660 همراه با پوشش رنگ بهداشتی اپوکسی
- دارای محافظ میدان مغناطیسی
- عدم حساسیت به ویژگیهای آب (سختی و املاح آب)
- قابل استفاده برای آب تا دمای ۵۰ درجه سانتیگراد
- مقاومت بالا به نفوذ آب به داخل کنتور با IP68
- درب با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه
- قابل ارائه شیر یکطرفه جهت ورودی کنتور (بنا به درخواست مشتری)
کنتور آب مدل R160
مشخصات فنی:
- دارای مکانیزم مولتی جت خشک
- طراحی و تولید مطابق استاندارد ملی INSO 19191 و استاندارد OIML R49:2013
- دارای قابلیت نصب تجهیزات قرائت از راه دور (AMR)
- دارای نمایشگر ۵ رقمی و ۴ نشانهگر مصرف برحسب مضاربی از لیتر
- دارای فیلتر در ورودی
- دقت اندازه گیری R160
- بدنه برنجی از جنس MS58 مطابق استاندارد DIN 17660
- دارای پوشش رنگ اپوکسی بهداشتی بر روی سطوح داخلی و خارجی بدنه کنتور
- دارای محافظ میدان مغناطیسی
- عدم حساسیت به ویژگیهای آب (سختی و املاح آب)
- دارای گواهینامه بهداشتی جهت تماس با آب شرب
- مقاومت بالا به نفوذ آب به داخل کنتور با IP68
- درب با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه
- قابل ارائه شیر یکطرفه جهت ورودی کنتور (بنا به درخواست مشتری)
این نوع از کنتورها از نوع کنتورهای خشک بوده و دارای بخش اندازهگیرنده یا همان پروانه مکانیکی بوده و شمارنده و نمایشگر آن (صفحه نمایشLCD) به صورت الکترونیکی میباشد. حرکت بخش اندازهگیری (پروانه، پیمانه و …) توسط مدارهای الکترونیکی در بخش شمارنده مورد پردازش و اندازهگیری قرار میگیرد و دادهها به ال سی دی یا خروجی منتقل و نمایش داده میشود.
شایان ذکر است که انواع کنتور آب دیجیتال امکان ارسال اطلاعات از طریق انواع فناوریها از جمله GPRS، NB-IOT و … را دارند.
مزایای کنتورهای الکترومکانیکی نسبت به کنتورهای رایج مکانیکی:
- بهبود پایداری دقت اندازهگیری در بلند مدت و افزایش طول عمر کنتور
- حذف استهلاک و خوردگی ناشی از درگیری چرخدندهها
- تشخیص و نمایش نشتی سمت مشترک
- تشخیص ترکیدگی سمت مشترک
- تشخیص یخ زدگی کنتور
- تشخیص جریان آب برگشتی از سمت مشترک به شبکه توزیع آب
- تشخیص میدان مغناطیسی
- تشخیص دستکاری و جابهجایی غیر مجاز کنتور
- مناسب برای تفکیک انشعابات مشترکین مجتمعهای چند واحدی که دارای یک کنتور حجمی برای کل ساختمان میباشند.
آشنایی با کنتورهای الکترونیکی
این نوع از کنتورها نیز عموماً از نوع کنتورهای سرعتی بوده و تمام مکانیزم آن از قطعات الکترونیکی تشکیل شده و هیچ المان اندازهگیری مکانیکی در آن تعبیه نشده است.
انواع کنتورهای الکترونیکی عبارتند از کنتورهای اولتراسونیک و کنتورهای الکترومغناطیسی.
الف- کنتورهای اولتراسونیک
در این نوع از کنتورهای آب، با ارسال سیگنال فراصوت بین دو ترانسدیوسر، سرعت جریان آب اندازهگیری میشود. میدانید که سطح مقطع بدنه کنتور یک مقدار ثابت است؛ زمانی که سرعت آب مشخص شد، حجم آب عبوری از کنتور با دقت بالا محاسبه میشود. از طرف دیگر میدانیم که چگالی آب با دما تغییر میکند؛ به همین دلیل بیشتر کنتورهای آب اولتراسونیک میتوانند دمای آب را اندازه گیری کنند و تاثیر آن را اعمال نمایند.
ب- کنتور آب الکترومغناطیسی
کنتورهای الکترومغناطیسی یا فلومترهای مغناطیسی، سرعت آب را با استفاده از المانهای اندازهگیری الکترومغناطیسی اندازهگیری میکنند. این کنتورها، همانند کنتورهای اولتراسونیک قادر به اندازهگیری جریان در هر دو جهت میباشند. کنتورهای مغناطیسی برای اندازهگیری آب خالص و تصفیه شده و همچنین فاضلابها نیز مناسباند، زیرا هیچ المان یا تجهیز اندازهگیری مکانیکی در این کنتورها وجود ندارد که بروز مشکلاتی از جمله وجود سنگریزههای موجود در آب چاهها/فاضلاب، در آن اختلال ایجاد کند.
هزینههای مرتبط با اندازهگیری مصرف آب
سه هزینه اصلی در رابطه با اندازهگیری آب وجود دارد:
- هزینه خرید و نصب کنتور آب.
- هزینههای مکرر قرائت کنتور و صدور قبوض براساس مصرف آب مشترکین.
- هزینه تعویض کنتورهای آب معیوب یا قدیمی.
هزینههای اولیه اندازهگیری کم است، اما هزینههای اندازهگیری در طول عمر کنتور آب به طور کلی بخش عمدهای از هزینه را تشکیل میدهد. با این حال، زیرساختهای پیشرفته اندازهگیری و خواندن قرائت از راه دور کنتور، علاوه بر دقت و سهولت، هزینههای نگهداری منظم و اداری را در طول زمان کاهش میدهد.
آیا اندازهگیری آب اجباری است؟
در حال حاضر، اندازهگیری میزان مصرف آب در ایران اجباری است. مخصوصاً اگر آن شهروند یا مشترک از سیستم تصفیه اسمز معکوس، حمام بزرگ یا استخر شنا استفاده میکند و یا اگر صاحب خانه در منطقهای با کمبود یا تنش آبی زندگی میکند، نصب کنتور الزامی است و دولت به منظور عمل به وظیفه آبرسانی و حفظ و تداوم مسئولیت خود در تامین آب کل کشور، نیاز دارد که میزان مصارف آب شهروندان و نیز مصارف عمومی آب را نظارت و مدیریت نماید.
مزایا و معایب اندازهگیری مصرف آب
مزایای اندازهگیری آب
بزرگترین مزایای اندازهگیری آب در زیر ذکر شده است:
- با توجه به کمبود آب و وجود تنش آبی در اکثر شهرهای کشور و از سویی ضرورت حفظ منابع آبی موجود برای نسلهای آینده، اندازهگیری و اطلاع از میزان مصرف به منظور مصرف بهینه و مدیریت مصرف، تنها با به کار گیری کنتور میسر است.
- از آنجایی که بیشتر قیمتگذاری بر اساس حجم آب عبوری از کنتور محاسبه میشود، مشترکین انگیزهای برای صرفه جویی در مصرف آب خواهند داشت (و به نوبه خود در هزینه خانوار صرفه جویی میکنند).
- هزینههای نصب و راه اندازی کنتور آب کم است.
- کنتورهای آب در تشخیص نشتی در خطوط آبرسانی اعم از شبکه توزیع و یا نشتیهای مشترکین و مصرفکنندگان آب مفید هستند و به کاهش هر گونه آب به حساب نیامده برای شرکتهای آب و فاضلاب، کمک میکنند.
- اندازهگیری میزان مصرف آب برای خانوارهایی با مصرف آب کمتر از حد متوسط مناسب است، زیرا میتوانند با پرداخت هزینه به ازای هر مترمکعب آب مصرفی به جای پرداخت هزینه ماهانه ثابت، در هزینه خود صرفه جویی کنند.
معایب اندازهگیری مصرف آب
اندازهگیری آب ایراداتی هم به دنبال دارد.
- کنتورهای آب برای عملکرد مناسب، به فشار ثابت آب متکی هستند و این فشار ثابت در برخی مناطق و کشورها در حال توسعه وجود ندارد. (کنتور بایستی در بازه MAP مطابق استاندارد عملکرد صحیح داشته باشد)
- مشترکین باید هزینه تمام آب مصرفی (براساس قرائت کنتور) را بپردازند حتی اگر مقداری از آن آب، نشتی از لولهها و شیرآلات منزل آنها باشد و عملاً از آن استفاده مفیدی نشده باشد.
- خانوادههایی که مصرف آب بالاتر از حد متوسط دارند، در صورت استفاده از کنتور آب، در مقایسه با پرداخت هزینه ثابت ماهانه، احتمالاً در نهایت پول بیشتری برای مصرف آب خود پرداخت خواهند کرد (که البته این موضوع میتواند برای این دسته مشترکین پر مصرف دلیلی برای اصلاح الگو و مصرف بهینه آب بوده و در نهایت تبدیل به یک مزیت شود).
خلاصه
اندازهگیری آب با استفاده از کنتورهای مختلف از جمله کنتور آب مکانیکی، در اکثر کشورهای جهان یک روش رایج برای اندازهگیری دقیق هر گونه مصرف آب اعم از مسکونی و تجاری است. خانوارها و مشاغلی که مصرف آب کمتر از میانگین مصرف دارند، میتوانند بیشترین صرفهجویی مالی را با نصب و استفاده از کنتور آب داشته باشند.
انواع مختلفی از کنتورهای آب با مکانیزمها و عملکرد متفاوت وجود دارد. در نهایت، اگرچه اندازهگیری آب در ابتدا به شرکتهای آب و فاضلاب و نیز مصرفکنندگان و مشترکین هزینه کمی را تحمیل مینماید، لیکن جنبههای محیط زیستی، تشخیص نشت، جلوگیری از هدر رفت آب و حفظ منابع آب کشور ضرورت و ارزش توجه و سرمایه گذاری بیشتر را برای حفظ این مایه حیات بشر ضروری و الزامی مینماید. در این مسیر استفاده از کنتور آب استاندارد نتیجه مطمئن و بهتری را در اندازهگیری و مدیریت مصرف آب به همراه دارد که خوشبختانه شرکت صنعتی طلایه اولین و تنها کنتورهای آب آشامیدنی سرد و گرم استاندارد را در کنار سایر محصولات، به جامعه و شهروندان عرضه مینماید.